III RC 153/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Olkuszu z 2016-10-06
Sygn. akt. III RC 153/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 października 2016 r.
Sąd Rejonowy w Olkuszu III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie następującym:
Przewodniczący SSR Gabriela Krawczyk
Protokolant sekr.sądowy Anna Baran
po rozpoznaniu w dniu 6 października 2016 r. w Olkuszu
na rozprawie
sprawy z powództwa M. K. (1)
przeciwko A. K., Z. K.
o alimenty
I. Oddala powództwo ;
II. Koszty postępowania między stronami wzajemnie znosi ;
III. Kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
wyroku z dnia 6.10.2016r
Pozwem z dnia 31 maja 2016 roku powód- M. K. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanych dziadków macierzystych A. K. i Z. K. alimentów na jego rzecz, w kwocie po 400 zł miesięcznie od każdego z nich, łącznie 800 zł miesięcznie płatnych do 10 dnia każdego miesiąca, wraz z odsetkami ustawowymi w przypadku braku płatności którejkolwiek z rat, począwszy od dnia 1 lutego 2016 roku. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, mieszka obecnie u babci ojczystej T. K. ,że pozwani są rodzicami jego matki E. K. , rodzice powoda są po rozwodzie . Powód obecnie kształci się na Uniwersytecie (...), w trybie studiów stacjonarnych. Studia wiążą się ze zwiększonymi wydatkami, powód nie pracuje i w związku z tym chce uzyskać świadczenie alimentacyjne od pozwanych, którzy są dobrze sytuowani. Matka E. K. nie interesowała się powodem i nie wiadomo gdzie przebywa .Zdaniem powoda pozwani mają emerytury a oprócz tego dochód z dzierżawy gruntu pod garaże . Przyznał powód , że u pozwanych mieszka jego brat bliźniak P. K. , a dziadkowie macierzyści kupili jego bratu samochód za kwotę 20.000 zł. Powód zwrócił się listownie do pozwanych o przysyłanie mu żądanej kwoty , ale dziadkowie nie odpowiedzieli na ten list.
W odpowiedzi na pozew pozwani A. K. i Z. K. wnieśli o oddalenie powództwa w całości . W pierwszej kolejności zobowiązanymi do alimentacji dziecka , które nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać – są jego rodzice .Rodzice powoda K. K. i E. K. żyją .Ich zdaniem powód nie wykazał , aby zobowiązani w pierwszej kolejności do alimentacji rodzice nie są w pełni realizować swego obowiązku alimentacyjnego . Z informacji pozwanych wynika , z K. K. pracuje i posiada majątek w postaci mieszkania i nowego samochodu. Również babcia ojczysta powoda T. K. posiada wysokie świadczenie z ZUS. Pozwani na podstawie umowy z rodzicami powoda – wychowują i utrzymują od dzieciństwa do chwili obecnej brata powoda – tj.P. K.. Zdaniem pozwanych powód ponadto nie wykazał aby pozostawał w niedostatku .
Pełnomocnicy stron wnieśli o zwrot kosztów postępowania .
Sąd ustalił następujący stan faktyczny sprawy :.
M. K. (1) jest synem E. K. i K. K., których małżeństwo ustało w skutek rozwodu orzeczonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 20 września 2006 roku, sygn. akt XI CR 4070/03 z winy E. K. . W wyroku władza rodzicielska nad dwójką synów M. K. (1) i P. K. została powierzona ojcu . Wyrokiem tym zasądzono od E. K. na rzecz M. K. (1) świadczenia alimentacyjne w kwocie 100 złotych miesięcznie. W trakcie rozwodu E. K. nie zajmowała się dziećmi prawidłowo , związała się z partnerem K. I. , za którego obecnie wyszła za mąż . E. K. nosi obecnie nazwisko I. – jak zeznała A. K.. Mimo powierzenia wykonywania władzy rodzicielskiej ojcu, doszło do ustnego porozumienia między rodzicami i dziadkami , na mocy którego M. K. (1) zamieszkał u dziadków ojczystych w ich lokalu w O. , a P. K. zamieszkał u dziadków macierzystych A. i Z. K. również w lokalu w O. .P. K. był praktycznie utrzymywany i wychowywany przez dziadków macierzystych , ojciec K. K. kupował synowi na rozpoczęcie roku szkolnego większość podręczników , sfinansował I Komunię Świętą i bierzmowanie obydwu chłopców , zabierał obydwu synów na tydzień wakacji nad morze i na kilka dni na Ś. Wielkanocne , dawał im też co miesiąc kieszonkowe po 50 zł. M. K. (1) był wychowany i utrzymywany przez dziadków ojczystych T. K. i M. K. (2) i ojca K. K. , z tym , że dziadkowie macierzyści zawsze z okazji urodzin , świat i wyjazdów wakacyjnych wręczali obydwu wnukom prezenty pewne drobne kwoty pieniężne .
E. I. mimo , że mieszkała po rozwodzie wiele lat w Polsce , nie interesowała się synami i nie łożyła na ich utrzymanie . Obecnie mieszka w Norwegii, gdzie dorywczo pracuje. Z obecnego związku małżeńskiego E. I. nie posiada dzieci , co pewien czas przyjeżdża do Polski i odwiedza rodziców, pozostaje w telefonicznym kontakcie ze swoimi rodzicami oraz drugim z synów- P. K.. Nie jest jednak znane miejsce pobytu E. I. na terenie Norwegii .
Jak zeznała A. K. , córka podczas pobytu w Polsce w lipcu 2016 została poinformowana o niniejszej sprawie i pozostawiła kwotę 1.000 zł , by A. K. wysyłała powodowi co miesiąc po 100 zł tytułem alimentów ustalonych w wyroku rozwodowym z wyrównaniem o stycznia 2016r. A. K. otrzymuje emeryturę w wysokości 1.318 zł , a Z. K. w wysokości 2.636 zł miesięcznie .Oprócz tego pozwani uzyskują dochód z wynajęcia gruntu pod garaże i otrzymują z tego tytułu kwotę 24.340 zł rocznie , z tym , że z tej kwoty płacą podatek do urzędu skarbowego w wysokości 8 % , ale też płacą podatek od nieruchomości roczny 700 zł i opłacają wywóz śmieci z tej nieruchomości 60 zł miesięcznie .W mieszkaniu w blokach opłacają czynsz w wysokości 500zł , energia i gaz łącznie 200 zł , internet 170,telefony komórkowe łącznie 50 zł. Z. K. liczący obecnie 74 lata ma liczne schorzenia , min. cukrzycę , nowotwór płuc , nowotwór krtani , jest po poważnej operacji krtani , praktycznie nie mówi , tylko szeptem, jest pod opieką poradni diabetologicznej , ortopedycznej , onkologicznej .Koszt leczenia męża A. K. określiła na kwotę 400 zł miesięcznie .Z. K. ma ustalony znaczny stopień niepełnosprawności. P. K. studiował razem z powodem na tym samym kierunku na Uniwersytecie (...) , jednak nie zdał egzaminu w sesji zimowej w 2016r. i zrezygnował ze studiów . Do lutego 2016r . bracia jeździli razem na zajęcia do K. samochodem Z. K. , ale paliwo kupowali po połowie . P. K. poszukuje pracy, pracował kilka dni w restauracji , ale nie otrzymał umowy o pracę na piśmie i zrezygnował . Obecnie od października 2016 r. rozpoczął studia zaoczne w Wyższej Szkole (...) w D.. Dziadkowie K. opłacili mu opłatę rekrutacyjną 117zł i opłacają czesne co miesiąc w wysokości 295 zł .P. K. nadal pozostaje na utrzymaniu pozwanych , z tym ,że opiekuje się on pozwanymi , w razie potrzeby zawozi ich do lekarza samochodem pozwanego lub tym który kupili mu dziadkowie tj. używanym V. (...) .
(dowód :odpis wyroku rozwodowego ,k. 8, decyzje emerytalne A. i Z. K. , k,.71,72, PIT -28A w związku z dochodem wynajmu gruntu , k.74-78 , orzeczenie o stopniu niepełnosprawności Z. K. , k. 80 ,171 , opłaty Wyższej Szkole (...) , k.169, 170)
K. K. mieszka na terenie O. we własnym mieszkaniu , utrzymuje kontakt z synami , a w szczególności z powodem , gdyż przychodzi na obiady do mieszkania T. K. . Przekazuje T. K. 600 zł miesięcznie na wyżywienie swoje i syna .Wspólnie ze swoją matka T. K. pokrywa on koszt utrzymania M. K. (1) w postaci wydatków związanych ze studiami tj. wyjazdami na uczelnię , kosztami pomocy naukowych , wydatkami związanymi z wyjazdami na praktyki studenckie. K. K. sfinansował też większe wydatki synowi , takie jak kurs prawa jazdy . Pracuje on od wielu lat w Zakładach (...) w B. i zarabia netto 2.800 zł .Ponieważ zaciągnął pożyczkę w kasie zapomogowo-pożyczkowej w 2016r. na zakup samochodu z wynagrodzenia jest potrącana rata pożyczki w wysokości 500 zł. Oprócz wynagrodzenia K. K. otrzymuje z zakładu pracy trzynastą pensję i „Barbórkę” , dofinansowanie do pomocy szkolnych dziecka uczącego 200 zł rocznie , dofinansowanie do tzw. wczasów pod gruszą -600 zł z funduszu socjalnego . W lutym 2016r. K. K. zakupił w salonie samochodowym samochód nowy V. (...) za gotówkę za kwocie 54.000 zł. Ojciec powoda ponosi opłaty za media w swoim mieszkaniu w wysokości 440 zł czynsz , energia i gaz 60 zł a koszty paliwa związane z dojazdem do pracy wynoszą 200 zl. K. K. nie ożenił się po rozwodzie , nie ma innych dzieci na utrzymaniu oprócz dzieci z małżeństwa , mieszka jak twierdzi sam , a tylko spotyka się z obecna partnerką . Jak zeznał K. K. koszt utrzymania powoda obecnie to kwota około 800-1.000 zł miesięcznie . Daje on wspólnie ze swoją matką po połowie na paliwo powodowi na dojazd na uczelnię – łącznie kwotę 400 zł , a także doładowuje synowi telefon komórkowy za kwotę 50 zł .Powód nie mieszka w domu akademickim , tylko w dni powszednie dojeżdża na zajęcia starym samochodem ojca . Dojazd samochodem jest konieczny , gdyż jak zeznał świadek K. K. syn ma zajęcia od 8.00 , nieraz do 20.00 i nie byłoby możliwości dojazdu do domu o tej porze ze (...) do O., tym bardziej , że zajęcia odbywają się na obrzeżach miasta i trzeba jeszcze dojechać do centrum na dworzec autobusowy.
M. K. (1) nie wystąpił z powództwem o zasądzenie alimentów od swojego ojca. Dopiero w trakcie niniejszego postępowania powód podjął próbę uzyskania alimentów od matki E. I. składając wniosek do Komornika , ale został wniosek zwrócony z uwagi na brak tytułu wykonawczego w postaci odpisu wyroku rozwodowego , który zdaniem strony powodowej zaginął .Powód zwrócił się do Sądu Okręgowego w Krakowie o ponowne wydanie tytułu wykonawczego w zamian za utracony. Powód nie założył sprawy o podwyższenie alimentów przeciwko matce , gdyż jak twierdzi nie zna miejsca pobytu matki na terenie Norwegii.
M. K. (1) zamieszkuje z babcią ojczystą- T. K. w O.. Łączne koszty utrzymania mieszkania wynoszą około 1065 złotych. M. K. (1) zaliczył I rok studiów i obecnie jest na II roku na kierunku (...) zagrożeń środowiskowych” Wydziału Nauk o Ziemi (...) w K.. Zajęcia odbywają się w S. i w K. . M. K. (1) w związku z podjętymi studiami musiał uiścić opłatę rekrutacyjną w kwocie 85 złotych, opłatę za wydanie legitymacji studenckiej w kwocie 21 złotych, składkę na ubezpieczenie, opłatę za badanie w kwocie 40 złotych, zakupić fartuch inżynieryjny. W związku z praktykami studenckimi powód był przez kilka dni w Z. , B. i Górach K. , uczelnia zagwarantowała nocleg , a student ponosił koszty dojazdu i wyżywienia .Łączny koszt praktyk to 700 zł i ojciec pokrył te koszty wspólnie z T. K. po połowie. Na drugim roku studiów też są praktyki i to w zwiększonym wymiarze .
T. K. jest wdową , mąż zmarł w 2011r., otrzymuje ona rentę rodzinną po mężu w wysokości 2.380 zł. Opłaty za media w lokalu T. K. to czynsz 600 zł , energia 150 zł , telefon stacjonarny 55 zł , telefon komórkowy 50 zł miesięcznie , gaz 200 zł co dwa miesiące .
Zdaniem K. K. powodowi brakuje pieniędzy na drobne wydatki związane z wyjazdem na uczelnię np. na zakup przekąsek oraz na zakup komputera nowszej generacji . Jak zeznał powód , gdyby dziadkowie ojczyści przekazywali mu 800 zł , to jego ojciec przekazywałby na jego utrzymanie tylko 300 zł .
Powyższy stan faktyczny sąd ustalił również na podstawie zeznań świadków P. K. , T. K. , K. K. i zeznań stron, którym to zeznaniom sąd dał wiarę .
Sąd zważył, co następuje :
Zauważyć należy, że zgodnie z art. 128 kro obowiązek alimentacyjny obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo, przy czym zgodnie z art. 129 § 1 kro obowiązek ten obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swojemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami (art. 132 kro).
Powód w sprawie niniejszej wykazał jedynie stopień pokrewieństwa pomiędzy nim, a pozwanymi.
Treść pozwu i załączonych do niego dokumentów daje podstawy do przyjęcia, że w stosunku do powoda istnieją osoby zobowiązane do świadczeń w bliższej kolejności, to jest jego rodzice. Powód nie wykazał , by uzyskanie od nich świadczenia było niemożliwe lub znacznie utrudnione. Wskazać bowiem należy, że już w pozwie powód przyznał, że utrzymuje kontakt ze swoim ojcem, który pomaga mu finansowo , daje na wyżywienie i na paliwo oraz między innymi zapłacił on w imieniu powoda za niemały wydatek, jakim był kurs nauki jazdy samochodem. Nie wykazano natomiast, by ojciec powoda nie był w stanie sfinansować zwiększonych potrzeb syna w zakresie podjęcia edukacji na szczeblu wyższym , skoro osiąga on wynagrodzenie 2.800 zł i co pewien czas dodatkowe świadczenia z funduszu socjalnego , trzynastą pensję i „Barbórkę „. Powód nie wskazał także, by starał się na drodze sądowej zapewnić sobie od ojca świadczenia w stałej, odpowiadającej jego potrzebom wysokości.
Nie wykazano też aby było niemożliwym lub nadmiernie utrudnionym - uzyskanie świadczeń alimentacyjnych od matki powoda. Sama okoliczność, że matka zamieszkuje poza granicami kraju, nie jest wystarczająca dla przyjęcia niemożliwości egzekucji jego zobowiązania. Powód nie wskazał, by przed wytoczeniem powództwa w niniejszej sprawie starał się w jakikolwiek sposób uzyskać zwiększenie świadczenia alimentacyjnego od matki, bądź chociażby wyegzekwować świadczenie już zasądzone na jego rzecz. Tymczasem, dłużnika alimentacyjnego przebywającego poza granicami kraju, nawet jeśli nie jest znane dokładne miejsce jego pobytu, można poszukiwać w celu egzekucji świadczeń za pośrednictwem właściwego wydziału Ministerstwa Sprawiedliwości, w trybie pomocy międzynarodowej. Nie jest to przy tym tryb nadmiernie utrudniony, bowiem aktywność uprawnionego ogranicza się w zasadzie jedynie do złożenia odpowiedniego wniosku. Poszukiwania i egzekucję świadczeń prowadzą natomiast odpowiednie organy państwa obcego, współpracującego z władzami polskimi. Powód jest przy tym osobą młodą, podejmującą aktywność na drodze prawnej dla polepszenia swojej sytuacji, reprezentowaną przez pełnomocnika. Informacje o trybie egzekwowania świadczeń alimentacyjnych są powszechnie dostępne, także na stronach internetowych. Nie ma zatem podstaw, by przyjąć, że powzięcie wiedzy o powyższym trybie postępowania, było dla powoda nazbyt utrudnione.
Nadto, zauważyć należy, że zgodnie z art. 133 § 2 kro, poza wypadkiem dotyczącym alimentacji rodziców względem dzieci, uprawnionym do świadczeń jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Aby zatem pełnoletni powód mógł żądać świadczenia od wstępnych 2-go stopnia- swoich dziadków, musiałby wykazać, że znajduje się w niedostatku. Powód nie wykazał zdaniem sądu aby był w niedostatku. Jak zeznał on i świadek K. K. brakuje powodowi około 300 zł miesięcznie na drobne wydatki i przekąski na uczelni . Taka kwotę jest w stanie zdaniem sądu wyegzekwować od ojca i matki. Zarówno treść pozwu, jak i załączonych do niego dokumentów i zeznań stron i świadków nie wykazała aby powód znajdował się w niedostatku. Świadek K. K. i powód zeznali natomiast , że w przypadku gdyby dziadkowie K. dokładali się po 800 zł miesięcznie , to wtedy ojciec K. K. mógłby się dokładać w mniejszym wymiarze do kosztów utrzymania syna .W ocenie Sądu, w kontekście całokształtu okoliczności niniejszej sprawy, nie jest to jednak stwierdzenie wystarczające, by przyjąć istnienie przesłanki z art. 133 § 2 kro.
Na marginesie zaznaczyć należy także, że sama okoliczność podjęcia studiów w trybie stacjonarnym nie oznacza per se, że powód nie jest w stanie podjąć chociażby dorywczej, weekendowej pracy w celu zapewnienia sobie środków na niezaspokojone przez bliskich potrzeby w zakresie swojego utrzymania. Nie uprawdopodobniono natomiast, ani nawet nie wskazano żadnych innych okoliczności, które mogłyby skutkować uznaniem, że pełnoletni powód nie może zapewnić sobie pracą dodatkowego źródła dochodu.
Wobec powyższego żądanie powoda jest nieuzasadnione i pozew należało w niniejszej sprawie oddalić . Strony były reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników , sąd uznał , iż na podstawie art. 102 k.p.c. koszty postępowania między stronami powinny być zniesione .Kosztami sądowymi sąd obciążył Skarb Państwa z uwagi na treść art. 96 ust 1 pkt 2 ustawy o kosztach sadowych w sprawach cywilnych.
24.10.2016r. SSR Gabriela Krawczyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Olkuszu
Osoba, która wytworzyła informację: Gabriela Krawczyk
Data wytworzenia informacji: