III RC 138/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Olkuszu z 2022-01-26
Sygn. akt III RC 138/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 26 stycznia 2022 r.
Sąd Rejonowy w Olkuszu, III Wydział Rodzinny i Nieletnich
w składzie:
Przewodniczący sędzia Agnieszka Proć
Protokolant Martyna Hałat
po rozpoznaniu w dniu 26 stycznia 2022 roku w Olkuszu
na rozprawie
sprawy z powództwa R. T.
przeciwko małoletnim Z. T., W. T., J. T., P. T. reprezentowanym przez matkę K. S.
o obniżenie alimentów
I. oddala powództwo;
II. przyznaje ze Skarbu Państwa - Sąd Rejonowy w Olkuszu adwokat J. C. z Kancelarii Adwokackiej w O. kwotę 110, 70 ( sto dziesięć 70/100) złotych w tym podatek VAT tytułem kosztów niedopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu powodowi;
III. odstępuje od obciążania powoda kosztami sądowymi w sprawie.
/sędzia Agnieszka Proć/
Sygn. akt III RC 138/21
UZASADNIENIE
wyroku wydanego dnia 26 stycznia 2022r.
W pozwie który wpłynął do tut. Sądu dnia 3 sierpnia 2021r. powód R. T. wniósł o obniżenie alimentów ciążących na powodzie względem małoletnich pozwanych Z. T., W. T., J. T. i P. T. z kwoty 500 zł miesięcznie do kwoty 200 zł miesięcznie. Ostatecznie powód sprecyzował, że żąda obniżenia alimentów poczynając od dnia 1 marca 2015r.
W uzasadnieniu pozwu powód podał, że nie jest w stanie płacić tak wysokich alimentów, bowiem przebywa w zakładzie karnym, nie ma żadnych środków. Natomiast matka pozwanych pracuje, jej dochód wynosi 8000 zł.
Przedstawicielka ustawowa małoletnich pozwanych K. S. w odpowiedzi na pozew oraz w dalszym postępowaniu wniosła o oddalenie powództwa. Podała, że sama wychowuje dzieci, nie pracuje, utrzymują się ze świadczeń alimentacyjnych i rodzinnych. Potrzeby dzieci rosną, nie otrzymuje pomocy ze strony innych osób.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Małoletni pozwani W. T. ur. (...) w O., Z. T. ur. (...) w O., J. T. ur. (...) w O. i P. T. ur. (...) są dziećmi powoda R. T., pochodzą z nieformalnego związku powoda z przedstawicielką ustawową pozwanych K. S..
Powód w ugodzie zawartej przed Sądem Rejonowym w Olkuszu dnia 19 września 2013r. w sprawie o sygn. akt III RC 227/13 zobowiązał się uiszczać na rzecz małoletnich córek Z. T., J. T. i W. T. alimenty w wysokości po 500 zł miesięcznie, płatne do rąk ich matki K. S. do 10-go każdego miesiąca. Natomiast w sprawie III RC 311/14 w ugodzie zawartej dnia 10 lutego 2015r. przed Sądem Rejonowym w Olkuszu powód zobowiązał się łożyć na rzecz małoletniego syna P. T. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie płatne do rąk jego matki K. S. do 10-go każdego miesiąca.
Powód w toku tych postępowań deklarował, że zarabia około 2000 zł – w pierwszej sprawie i 2600 zł – w drugiej sprawie, matka pozwanych wówczas nie pracowała, jak wynika z jej oświadczenia.
Dowód: akta sprawy III RC 227/13 - k. 12, akta sprawy III RC 311/14-k. 13.
Powód przebywa w Zakładzie Karnym w J., gdzie został osadzony 12 lipca 2021r. Koniec kary przypada na 6 sierpnia 2023r. Odbywa karę pozbawienia wolności na mocy orzeczeń wydanych w sprawach II K 900/20, II K 74/20 i II K 733/20. Powód już wcześniej był karany, m.in. za niealimentację.
Dowód: informacja z NOE-SAD z 15.09.2021r. -k. 27-28, odpisy prawomocnych wyroków ze spraw II K 900/20, II K 74/20 i II K 733/20.
Początkowo powód po osadzeniu w Zakładzie Karnym w J. pracował jedynie nieodpłatnie przy pracach porządkowych, teraz pracuje odpłatnie i po potrąceniach otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 140 zł miesięcznie. Powód nie potrafił podać ile aktualnie wynoszą jego dochody bez tych potrąceń.
Dowód: pismo z Zakładu Karnego w J. z 24.09.2021r. -k. 35 przesłuchanie powoda – nagranie jak na k. 81v.
Małoletni pozwani nie posiadają własnych źródeł utrzymania, mieszkają w wynajętym mieszkaniu wraz z matką K. S. oraz przyrodnią siostrą W., druga córka z poprzedniego związku (...) przebywa w placówce opiekuńczej. Wszyscy utrzymują się ze świadczeń alimentacyjnych w łącznej wysokości 2450 zł i rodzinnych – 905 zł oraz świadczenia wychowawczego - 2500 zł. Otrzymują też okresowe świadczenia pieniężne na zakup żywności. Przedstawicielka ustawowa pozwanych ponosi koszty wynajmu mieszkania 1700 zł, plus media, wydatki związane z utrzymaniem rodziny jak: wyżywienie, zakup ubrań i środków czystości oraz artykułów higieny osobistej, koszty leczenia oraz wydatki szkolne.
Matka pozwanych aktualnie nie pracuje, jest zarejestrowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w O. jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Ma problemy z kręgosłupem, jest w trakcie diagnozowania. Wcześniej pracowała w firmie (...) przy pakowaniu paczek i zarabiała około 2000 zł. Oświadczyła, że z uwagi na stan zdrowia nie może dalej tej pracy wykonywać. Podała, że poszukuje innej pracy.
Matka pozwanych nie przedstawiła dokumentów na okoliczność stanu zdrowia, jak również nie wykazała gdzie poszukuje pracy.
Dowód: zaświadczenie z PUP w O. z dnia 10.10.2021r. -k. 52, zaświadczenia z (...) w K. z dnia 19.10.2021r. -k. 53-55, umowa najmu mieszkania z dnia 01.04.2021r. -k. 57, rachunki -k. 58-60, przesłuchanie matki pozwanych – nagranie jak na k.81v-82.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które uznał za wiarygodne. W znacznej części też zeznania powoda oraz przedstawicielki ustawowej małoletnich pozwanych stanowiły podstawę do dokonania ustaleń faktycznych w sprawie.
Matka pozwanych nie wykazała, by jej stan zdrowia uległ pogorszeniu i był na tyle zły, by nie mogła wykonywać dotychczasowej pracy. Poza tą sporną okolicznością, w ocenie Sądu twierdzenia strony pozwanej polegają na prawdzie. Sąd nie kwestionuje twierdzeń powoda co do ograniczonego zakresu jego możliwości zarobkowych, z uwagi na jego pobyt w zakładzie karnym. Jednakże okoliczność ta podlega odmiennej ocenie Sądu w zakresie obowiązku alimentacyjnego niż oczekiwałby tego powód, bowiem powód własnym nieodpowiedzialnym zachowaniem spowodował, że jest izolowany w zakładzie karnym, a z takimi konsekwencjami powinien się liczyć.
Sąd zważył co następuje:
Podstawą prawną zmiany wysokości alimentów jest zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, jaka nastąpiła od okresu ostatnio zasądzonych alimentów.
Dla oceny zasadności żądania pozwu w myśl powołanego przepisu, podstawowe znaczenie ma wykazanie istotnej zmiany stosunków w sytuacji majątkowej, rodzinnej i zdrowotnej stron, jaka zaszła od daty ostatniego orzeczenia alimentacyjnego. Zgodnie z art. 135§1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. To na rodzicach ciąży obowiązek utrzymania małoletnich pozwanych, którzy nie posiadają własnego majątku, z którego dochody pozwalałyby na pokrycie kosztów ich utrzymania i wychowania.
Przy orzekaniu o zmianie obowiązku alimentacyjnym rodziców wobec dzieci, które nie są w stanie się samodzielnie utrzymać Sąd ocenia wzrost bądź spadek usprawiedliwionych potrzeb dzieci oraz możliwości zarobkowe zobowiązanego, biorąc pod uwagę nie tylko osiągane przez niego dochody, ale również możliwości zarobkowe. Te wobec faktu osadzenia powoda w zakładzie karnym są ograniczone, jednakże należy mieć na uwadze, że powód trafił do zakładu karnego na skutek własnych nieodpowiedzialnych działań. Sprzeczne zatem z zasadami współżycia społecznego byłoby w ocenie Sądu pozbawianie małoletnich pozwanych należnych im alimentów, które przez lata nie były podwyższane i nie były też uiszczane dobrowolnie przez powoda w ustalonych kwotach. Małoletni pozwani nie dość, że na skutek nieodpowiedzialnych działań powoda są pozbawieni możliwości wychowywania się w pełnej rodzinie i spędzania czasu z ojcem, to dodatkowo obniżenie alimentów ograniczyłoby możliwości zaspokojenia ich niezbędnych potrzeb. Powód w dacie popełniania kolejnych przestępstw ( w tym przestępstwa znęcania się nad matką swoich dzieci i pasierbicą) był już zobowiązany do alimentów, a zatem w sposób zawiniony pozbawił się możliwości zarobkowania w takim zakresie jak wówczas, gdyby przebywał na wolności. Ponadto jak podał, był wcześniej karany za niealimentację, a zatem winien wyciągnąć z tego faktu stosowne wnioski i poczynić odpowiednie działania, by taka sytuacja się nie powtórzyła. Powód jest w sile wieku, ma wyuczony zawód pozwalający mu na osiąganie wysokich dochodów, wcześniej pracował, a zatem posiada doświadczenie zawodowe.
Matka pozwanych obecnie nie pracuje, poza alimentami i świadczeniami rodzinnymi nie posiada innych dochodów. Wcześniej pracowała i partycypowała w znacznym zakresie w kosztach utrzymania dzieci. Deklaruje, że szuka obecnie lżejszej pracy, jest też w trakcie leczenia i diagnostyki. Swój obowiązek alimentacyjny spełnia w głównej mierze przez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dzieci (art. 135§2 kro). Zajmowanie się 5 małoletnich dzieci z pewnością wymaga znacznego nakładu pracy i jednocześnie ogranicza możliwości na rynku pracy. Wypełnianie przez matkę obowiązków rodzicielskich podlega kontroli kuratora sądowego. .
Reasumując, Sąd w oparciu o powyższe ustalenia uznał, że nie nastąpiła istotna zmiana stosunków od daty ustalania alimentów w w/w sprawach, która w myśl art. 138 kro uzasadniałaby ich obniżenie. Powództwo nie zasługuje nawet w części na uwzględnienie i dlatego zostało oddalone. Powód nie wykazał z jakich przyczyn domaga się obniżenia alimentów od 1 marca 2015r.
Koszty utrzymania pozwanych zdecydowanie wzrosły, zwłaszcza przy uwzględnieniu ich potrzeb z daty ustalania alimentów i ich obecnych potrzeb, przy tak drastycznym wzroście cen w ostatnim okresie i prognozami kolejnych podwyżek. Możliwości zarobkowe powoda, gdyby nie jego osadzenie w zakładzie karnym, pozwalałby na uiszczanie ustalonych alimentów, które i tak są niewygórowane i przez wiele lat nie ulegały zmianie.
Powód został zwolniony od kosztów sądowych, Sąd mając na uwadze fakt odbywania kary pozbawienia wolności przez powoda nie obciążał go kosztami sądowymi w orzeczeniu końcowym, a koszty pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu zostały przyznane reprezentującemu go adwokatowi ze Skarbu Państwa w wysokości ustalonej przepisami §4 ust.1, 2 i 3 oraz §10 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej.
/sędzia Agnieszka Proć/
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Olkuszu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Agnieszka Proć
Data wytworzenia informacji: